Πληροφορίες:

• Απόσταση από το Τσοτύλι: 5,6 χιλιόμετρα (9 λεπτά οδικώς)

Το γεφύρι του Τσακνοχωρίου είναι κτισμένο στο ποτάμι Πραμόρτσα, παραπόταμο του Αλιάκμονα, ενάμισυ περίπου χιλιόμετρο νοτιοανατολικά του χωριού Ανθοχώρι Βοΐου (παλιά ονομασία Τσακνοχώρι), ανάμεσα σ’ αυτό και τα χωριά Φυτώκι, Παρόχθιο και Κληματάκι, σχεδόν στα σύνορα των νομών Κοζάνης και Γρεβενών. Το γεφύρι είναι κτισμένο στον παλιό χωματόδρομο Τσοτυλίου-Γρεβενών κι εξυπηρετούσε την επικοινωνία ανάμεσα στις δύο κωμοπόλεις. Συνέδεε, επίσης, τα χωριά των Γρεβενών με το εμπορικό κέντρο του Τσοτυλίου. Ακόμη, από κει περνούσαν στο παρελθόν τα κοπάδια με τα γιδοπρόβατα του Βοΐου, κατευθυνόμενα προς τα χειμαδιά της Θεσσαλίας.
Εκτείνεται σε διεύθυνση από βορρά προς νότο, σε μήκος 49 μέτρων είναι το μεγαλύτερο σε μήκος γεφύρι της επαρχίας Βοΐου. Το πλάτος του είναι σχετικά μικρό, 2,70 μ., μόλις που χωράει να διασταυρωθούν δύο φορτωμένα υποζύγια. Το γεφύρι έχει τέσσερα τόξα. Το πρώτο, από βορρά, είναι το μεγαλύτερο, με ύψος 9 μ. και άνοιγμα 15 μ. Τα τρία άλλα πολύ μικρότερα, στηρίζονται σε βάθρα ίσου πλάτους. Από βορρά προς νότο, εξετάζοντας τα βάθρα, παρατηρούμε ότι το πρώτο ακρόβαθρο, στηρίζεται στο βραχώδες, σχεδόν κατακόρυφο πρανές της βόρειας όχθης· το δεύτερο βάθρο έχει στη βάση του και από τις δύο όψεις του γεφυριού, προεξοχή τριγωνικής διατομής, που προστατεύει το βάθρο από τις πιέσεις του νερού. Στο τέταρτο βάθρο και στο πέμπτο (και τελευταίο) ακρόβαθρο, υπάρχουν ανακουφιστικές οπές με επίπεδη βάση και τοξωτή οροφή. Η τελευταία, προς το νότο, καμάρα και το τελευταίο βάθρο έχουν, εν μέρει, καλυφθεί από προσχώσεις του ποταμού. Οι προσχώσεις αυτές, τείνουν να κατευθύνουν τη ροή του νερού αποκλειστικά κάτω από τη μεσαία καμάρα, όπου έχουμε και συνεχή ροή καθ’ όλο το έτος. Οι άλλες καμάρες γεμίζουν νερό μόνο την άνοιξη και σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Για το ιστορικό της κατασκευής του γεφυριού, διαβάζουμε σε τοπική εφημερίδα των χωριών της περιοχής τα εξής:
“Κανένας δεν ξέρει την ακριβή χρονολογία που κτίστηκε ούτε τον “κάλφα”, ούτε το χρηματοδότη που το έκτισαν. Είναι γνωστό ότι οι προπαππούδες των σημερινών κατοίκων του Κληματακίου εγκαταστάθηκαν στο Κληματάκι μετά τα Ορλωφικά (1770 -1780 περίπου). Το γιοφύρι το βρήκαν χτισμένο. Ρωτήθηκαν γέροντες που και εκείνοι είχαν ρωτήσει τους παππούδες τους για το πότε, πώς και από ποιόν χτίστηκε το γιοφύρι. Οι μαρτυρίες φτάνουν περίπου στα 1770-1780 χωρίς όμως να δίνεται απάντηση. Όλοι μαρτυρούν έναν μύθο: Ήτανε-λέει-ένας βλάχος, τσέλιγκας τρανός από τα ορεινά της Πίνδου. Ο τσέλιγκας αυτός – φθινόπωρο λέει καιρός – κατέβαινε με το κοπάδι του, τους βοσκούς του, τα σκυλιά, τα “πράματα” και τα σέα του να πάει στο χειμαδιό. Περνώντας από τα χωριά μας, το ποτάμι έκανε απότομη “κατεβασιά” και έπνιξε τη μονάκριβη τον κόρη. Ο τσέλιγκας έκλαψε πολύ. θεώ-ρησε το χαμό της κόρης, του σημάδι του θεού, γιατί είχε πολύ βίος και τάχα ο θεός δεν συγχωρούσε το ταμάχι (σ.σ. πλεονεξία) του.
Είδε και στον ύπνο του έναν άγγελο με κάπα και κλούτσα (σ.σ. γκλίτσα των βοσκών), που τον πρόσταξε να χτίσει γιοφύρι εκεί που πνίγηκε η μοναχοκόρη του. Αποφάσισε λοιπόν και φώναξε καλφάδες και μαστόρους και έχτισαν το γιοφύρι. ‘Είναι αλήθεια ότι κανένας δεν ξέρει πόσο κοντά είναι ο μύθος στην πραγματικότητα”.

Το γεφύρι επισκευάστηκε στα 1937, οπότε επιχρίστηκαν με τσιμεντοκονίαμα οι αρμοί του. Οι πολλές φθορές του, ανάγκασαν την κοινότητα Ανθοχωρίου να ζητήσει από τις αρμόδιες υπηρεσίες την προστασία του γεφυριού. Επί προεδρίας Δημ. Δολαπτσόπουλου (1974-1982) το γεφύρι κρίθηκε διατηρητέο μνημείο και δόθηκαν 500.000 δρχ. για την επισκευή του. Τότε ξανακτίστηκε το οδόστρωμα με πέτρινο καλντερίμι και τα στηθαία του (τα “κοθώρια” όπως τα αποκαλούν οι ντόπιοι) με πέτρες σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, κατά τρόπο, ώστε η επισκευή να μη θίγει την παραδοσιακή τεχνοτροπια του.

Γραπτή μαρτυρία , για την ύπαρξη του γεφυριού αποτελεί το βιβλίο “Οδοιπορικοί σημειώσεις Μακεδονίας” του Νικ. Σχινά(1886), ο οποίος αναφέρει γεφύρι μεταξύ των χωριών Αγ. Γεώργιος, Κληματάκι, Λείψι από νότο και Λουκόμι από βορρά: “… κλάδου κατερχομένου εκ του χωρίου Λίψι, παρέρχεται των δεξιόθεν χωρίωνΔοβρούνιστα (παρ’ ώ και λίθινη γέφυρα) και Κρίφτσι…” Η Δοβρούνιστα είναι το σημερινό Κληματάκι και το Κρίφτσι η Κιβωτός. Στην ίδια σελίδα, λίγο πιο κάτω γράφει: “Επί του ποταμού τούτον υπάρχουσι και,έτεραι δύο γέφυραι, η μεν επί της οδού, η δε επί της συγκοινωνίας των χωρίων Τσούρχλι (σημ. Αγ. Γεώργιος) και Λουκόμ”. Προφανώς και στα δύο χωρία ο συγγραφέας αναφέρεται στο ίδιο γεφύρι, που συνδέει το Ανθοχώρι με τα χωριά Κληματάκι, Αγ. Γεώργιο, Λείψι, Κιβωτό. Έτσι είναι βέβαιο, ότι το γεφύρι προϋπήρχε του 1886, επιβεβαιώνοντας την τοπική προφορική παράδοση.

 5,195 total views,  1 views today