Πληροφορίες:

  Το Ροδοχώρι Βοΐου βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του Νομού Κοζάνης και ανήκει στον Δήμο Τσοτυλίου. Δεν έχει εξακριβωθεί πλήρως η χρονολογία ίδρυσης του οικισμού. Στη θέση Παλαιομονάστηρο, έχουν βρεθεί αντικείμενα της Βυζαντινής περιόδου, όμως ακόμη υπάρχουν αμφιβολίες. Τον 17ο αιώνα εγκαταστάθηκαν στην περιοχή ομάδες κατοίκων, οι οποίοι προέρχονταν από το Ραδοβίζι της Παραμυθιάς Ηπείρου και προς ανάμνηση του τόπου τους έδωσαν στο χωριό το όνομα Ραντοβίστι. Το 1845 μέρος του χωριού εξαγοράσθηκε από τους Τούρκους και το 1912 απελευθερώθηκε από αυτούς. Το 1927 το χωριό μετονομάστηκε σε Κρυφό. Οι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν και με ομαδική αναφορά πρότειναν τις ονομασίες Ροδοχώρι, Άγιος Χριστόφορος και Μάρμαρα. Επελέγη η ονομασία Ροδοχώρι, η οποία αποτελεί και τη σημερινή ονομασία του χωριού. Το 1943 και το 1944 το χωριό πυρπολήθηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς. Η ανασυγκρότηση του οικισμού και η επανεγκατάσταση των κατοίκων γίνεται μετά το 1950.

  Από τις αρχές του 20ου αιώνα πολλοί Ροδοχωρίτες μετανάστευσαν στο εσωτερικό και σε ξένες χώρες αναζητώντας δουλειά, αφήνοντας πίσω γυναίκες και παιδιά. Έτσι, συναντάμε Ροδοχωρίτες στην Αμερική, την Κωνσταντινούπολη, το Άγιο Όρος, το Βουκουρέστι και αλλού. Τα χρήματα που έστελναν οι μετανάστες χρησιμοποιήθηκαν για κοινωφελείς σκοπούς όπως την κατασκευή δρόμων, σχολείου, εκκλησιών, βρυσών και γεφυριών. Στις μέρες μας οι μόνιμοι κάτοικοι του Ροδοχωρίου δεν είναι περισσότεροι από 20-25. Η πλειοψηφία των οικογενειών διαμένει στη Θεσσαλονίκη, αλλά συναντάμε οικογένειες και σε άλλες πόλεις όπως Αθήνα, Βέροια, Κοζάνη, Κιλκίς, Ξάνθη, Κατερίνη κ.α. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος αριθμεί 270 μέλη, τα οποία συγκεντρώνονται στο χωριό τις περιόδους των διακοπών και των γιορτών.

  Όσο αφορά το δημόσιο δομημένο χώρο του οικισμού, έχει διαμορφωθεί βάση της πρωτοβουλίας και προσωπικής εργασίας των κατοίκων του κατά παλαιότερες περιόδους. Βασικά υλικά αποτελούσαν το ξύλο και η πέτρα καθώς και όλες οι κατασκευές και τα οικοδομήματα (δημόσια ή ιδιωτικά) έχουν διαμορφωθεί έτσι ώστε να εντάσσονται στο γενικότερο σύνολο. Έτσι ο οικισμός έχει αποκτήσει ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα ο οποίος έχει διατηρηθεί μέχρι και σήμερα. Βασικά χαρακτηριστικά αποτελούν η διατήρηση των καλντεριμιών, οι πετρόκτιστες διαμορφώσεις του δημόσιου χώρου (πλατεία, βρύσες κ.τ.λ.) καθώς και η διατήρηση ενός συγκεκριμένου ύφους των υπόλοιπων οικοδομημάτων. Τα τελευταία χρόνια, βάση του ΦΕΚ/Δ/22-10-1987, ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί ως «αξιόλογος οικισμός». Η απόφαση αυτή συμβάλλει στη, βάσει νόμου, επιβολή περιορισμών δόμησης τέτοιων ώστε να μην επιτρέπεται η αλλοίωση της γενικής εικόνας και του παραδοσιακού χαρακτήρα του οικισμού.

  Οι πρώτοι οικιστές του Ροδοχωρίου ήρθαν πιθανόν από τα Άγραφα. Στις αρχές του 17ου αιώνα, για να αποφύγουν τους διωγμούς των Τούρκων, πήραν τα γιδοπρόβατα και τα άλλα ζωντανά τους και, αφού πέρασαν τα βουνά της κεντρικής Πίνδου, κατέληξαν στη σημερινή τοποθεσία, που ήταν αρκετά απομονωμένη και δεν υπήρχαν άλλοι κάτοικοι που θα τους απαγόρευαν την εγκατάσταση. Από το 1840 και μετά, το χωριό γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθιση και τότε άρχισαν να κτίζονται τα πρώτα καλοδουλεμένα σπίτια, οργανωμένα σε τρεις μαχαλάδες. Ο πληθυσμός έφτασε το μέγιστο το έτος 1928, ξεπερνώντας τους 340 κατοίκους. Σήμερα, όλο το χρόνο ζουν εδώ περίπου 20 άτομα, όμως το καλοκαίρι ο αριθμός τους φτάνει τους 300, με πολύ ζωντανό το νεανικό στοιχείο. Αν και δεν σώζονται τα παλιά πέτρινα κτίρια, μιας και το Ροδοχώρι πυρπολήθηκε δύο φορές, στις 5 Αυγούστου του 1943 και στις 11 Ιουλίου του 1944, οι σημερινές κατοικίες είναι στο χωριό, ιδιαίτερα στην παιδική χαρά, μπορεί κανείς να θαυμάσει τα σπάνια έργα του Νίκου Καλογερόπουλου, με τα σπουδαία λιθόγλυπτα επάνω στη βοϊακή πέτρα, που εκφράζουν τη δύναμη του απέριττου στη σύγχρονη ζωή περιποιημένες και καλοδιατηρημένες.